अन्नक्षेत्रातील ऑडिटर विदुषी

औद्योगिक क्षेत्रात विविध कंपन्‍यांमध्ये उत्‍पादन जेव्हा होतं, तेव्‍हा ते उत्‍पादन निर्मिती होण्यापर्यंत एक प्रवास असतो, विशिष्ट प्रक्रियेतूनच ती निर्मिती होत असते. एक जरी पायरी चुकली तरी ते उत्‍पादन, चांगल्‍या प्रतीचं असेलच असं सांगता येत नाही. त्यासाठीच ‘‘ऑडिटर’’ हे पद जन्माला आलं. पुरुषांनी काबीज केलेल्‍या या क्षेत्रात स्त्रीया आजही कमी दिसून येतात. अन्नक्षेत्रामध्ये ऑडिटर म्हणून सर्वेसर्वा ओळखली जाणारी अशीच एक विदुषी ‘‘चिन्‍मयी देऊळगावकर’’ ‘‘हॉटिकल्‍चर’’ मध्ये अकोला येथील विद्यापीठातून पदवी प्राप्‍त करुन अन्नप्रक्रियेमध्ये राज्यामध्ये दुसरा क्रमांक मिळविणाऱ्या चिन्मयी देऊळगावकरांनी आपलं संशोधन माटुंगा येथील प्राध्यापिका पुष्पा कुलकर्णी यांच्या मार्गदर्शनाखाली अन्न विज्ञानख तंत्रज्ञान या विषयांमध्ये केलं. ‘‘जोपर्यंत माणूस आहे तोपर्यंत त्याला अन्न खायला लागणार आणि तोपर्यंत अन्न क्षेत्रातील माणसांना काम उपलब्ध असणार असा विचार करुन अन्न क्षेत्रामध्ये प्रवेश घेतला आणि मला ते आवडायला सुद्धा लागलं.’’ असं चिन्मयी म्‍हणतात, ‘‘शिक्षण पूर्ण झाल्‍यावर एका आंतरराष्ट्रीय कंपनीमधून आणि मॉन्जिनीज मधून नोकरीच्‍या ऑफर्स आल्‍या. पण माझ्या काकांच्‍या सल्ल्‍यानुसार, ‘‘शिकायचं असेल तर छोट्या कंपनीत काम कर. अधिक वाचा…

बर्की धबधबा, कोल्हापूर

धरणीमाता हिरावा शालू लेण्यासाठी पावसाची वाट पहात असते. डोंगरदर्‍यांमध्ये पडणारा धुवाँधार पाऊस, त्यामुळे डोंगरकपारीमधील छोटया-मोठया कपारीमध्ये निर्माण होणारे ओहोळ आणि हे ओहळ कोसळल्यामुळे त्याचे झालेले धबधब्यातील रुपांतर, त्याचा झुळझुळणारा खळाळत जाणारा आवाज आपल मन गुंतवून टाकतो. आणि हे पाणी सर्व डोंगरदर्‍यांना हिरवा शालू कधी लपेटून देतो, ते आपल्याला कळतच नाही. कोल्हापूरनगरी महालक्ष्मीचे अधिष्ठान, शिवरायांची स्नुषा ताराराणी त्यांनी स्थापन केलेली मराठयाची ही नगरी म्हणजे कोकण आणि घाट माथा यांचा सुंदर संगम आहे. पर्यटकांना भुरळ घालतील अशा अनेक स्थळांचं आगर या जिल्ह्यात आपणाला येण्याचा आग्रह करीत आहे. अशाच एका पावसाळी पर्यटन स्थळा विषयी जाणून घेऊ. अधिक वाचा…

पौष्टिक पदार्थ

प्रत्येक ऋतू बदलतांना हवामानात बदल होत असतो. आणि बदलत्या हवामानाचा आरोग्यावर परिणाम होत असतो. म्हणून हवामानाच्या बदलाबरोबर आपल्याला आपल्या आहारातही बदल करावा लागतो. उन्हाळा, पावसाळा आणि हिवाळा हे भारतातील एका वर्षात क्रमाने येणारे ऋतू आहेत. आपले आरोग्य चांगले टिकवायचे असेल तर या ऋतूमानानुसार आपला आहार ठेवला पाहिजे आणि आशा तऱ्हेने आहारात सतत बदल करणे फार महत्वाचे आहे. उन्हाळयाचे प्रामुख्याने दोन भाग पडतात. वसंत ऋतूमध्ये उन्हाळयाची तीव्रता कमी असते. ग्रीष्म ऋतूमध्ये ती वाढते. उन्हाळयात खोकला घशाचे विकार, ताप इत्यादी रोग कफामुळे उद्भवतात. म्हणून कफ कमी करणाऱ्या आहाराची आवश्यकता असते. उन्हाळयात तेलकट, तुपकट, लोणी, दूध, तूप इत्यादी स्निग्ध पदार्थांचे प्रमाण कमी करावे. ह्या दिवसांत आहारात धान्याचे प्रमाण वाढवावे. कांदे आणि कडू रसाच्या भाज्यांचे प्रमाण वाढवावे. दही व आंबट पदार्थांचे प्रमाण कमी करावे. फार थंड पेयांनी शरीरीतील कफ वाढतो म्हणून बर्फातील पेय, आईस्क्रीम बेतानेच घ्यावी. आल्याचा रस, मध, इत्यादींचा उपयोग करावा. उन्हाळयातील अन्नपदार्थ हे नेहमी पचायला सोपे, नजरेला आनंद देणारे, करायला सोपे व अगदी ताजे असावे. आपल्याला शक्य असेल तेवढी फळे व पातळ पदार्थ ह्यांचा जेवणात अंतर्भाव करावा. अधिक वाचा…

भ्रमंती

तुम्ही कधी घराच्या आवारामधे एखाद झाड लावलं आहे का? वाढण, आनंदात डोलण, मोहरण, डवरून येण हे झाडाचे किती सहज गुण आहते नाही? भरभर पाऊस, हिरवळ, त-हेत-हेची फुल, पक्षी, त्यांचे चित्रविचित्र आवाज, आढाळ ओढा, खळखळ वाहणारी नदी, गरजणा-या द-या , उंचच उंच पर्वत… या सा-यां मधे असणारी सहजता आपल्याही जगण्यामध उतरली पाहीज नाही? ताण-तणावा पासून मूक्तता मिळण्याच एक साधन म्हणजे, भटकंती करण, निसर्गाशी जवळिक ठेवण. आनंदी जीवन जगण्यासाठी हे आवश्यक आहे. चार वेगवेगळे देश-प्रदेश पाहिल्यान, फिरल्यान, जगातील नव पाहणा-यांना नवनवीन माहिती मिळते. अनेक अनुभव येतात. आपले समज, संवेदना वाढीस लागतात. मनसोक्त आनद लुटता येतो. अधिक वाचा…

फुलपाखरू

फार फार वर्षापूर्वीची गोष्ट.
त्यावेळी फुलपाखरे असत फक्त एकाच रंगाची.
म्हणजे गर्द हिरवी, निळीशार, पिवळीधमक, लालचुटूक, काळी कुळकुळीत, पांढरीशुभ्र, झगमगीत सोनेरी किंवा चकचकीत चंदेरी.
फुलपाखरांच्या पंखांवर रंगीबेरंगी ठिपकेच नसत.
किंवा वेगवेगळया रंगाच्या रेषा पण नसत.

फुलपाखरे उडायची.
फुलांवर बागडायची.
बागेत भिरभिरायची.
सगळीकडे ऊड-ऊड करायची. अधिक वाचा…