देवीच्या आरत्या

॥ नवरात्र उत्सव॥

पावसाळा सरतो आणि थंडीचा मागोवा देणा-या शारदाची नांदी लावत अश्विन मास अवतरतो. त्याच्या शुध्द प्रतिपदेपासूनच नवरात्र महोत्सवाला भारतभर प्रारंभ होतो. अश्विन महिन्याच मूळ नाव आहे 'ईष'. 'ईष म्हणजे उडून जाणे जेव्हा गेले अनेक महिने सतत वर्षणारा पर्जन्यपक्षी उडून जातो तेव्हा हा 'ईष' म्हणजे अश्विन मास सुरू होतो. त्याच्या प्रारंभापासूनच सुरू होणा-या या नवरात्रोत्सवाच मूळ काय? हा नवरात्रोत्सव पूर्णत: निगडीत आहे. अधिक वाचा...

दसरा - (आश्विन शुध्द दशमी)

नवरात्र संपले की दहावा दिवस म्हणजे दसरा येतो. पौराणिक कथेनुसार देवांविरूध्द राक्षसांचे घनघोर युध्द आश्विन शुध्द प्रतिपदेपासून नवमीपर्यंत नऊ दिवस चालले होते. दहाव्या दिवशी पार्वतीने विजयी होऊन काशीत प्रवेश केला. तो दिवस होता आश्विन शुध्द दशमीचा. विजयारूपी पार्वतीने विजय मिळविला म्हणून या दिवसाला विजयादशमी असेही म्हणतात. दसरा हा साडेतीन मुहूर्तांपैकी एक मुहूर्त मानतात. अधिक वाचा...

भारतीय उपग्रह – भाग १
यशस्वी मंगलयान आणि पहिला खगोलीय उपग्रह अॅस्ट्रोसॅट यामुळे भारत देशाचे नाव अवकाश विज्ञानामध्ये झळकत आहे. या निमित्ताने भारताने पाठविलेले कृत्रिम उपग्रह किंवा सॅटेलाइटस यावर आपण बोलणार आहोत. भारतामधील बुद्धिमत्ता तसेच अवकाश आणि तंत्रज्ञान यातील विकासाचा अवाका याची कल्पना असलेले डॉ. विक्रम साराभाई आणि डॉ. होमी भाभा यांनी अतिशय द्रष्ट्या नजरेने भारतीय अवकाश कार्यक्रम आखले होते. अधिक वाचा...