भोगी

पौष महिन्यात , हिंदूंच्या ‘संक्रांत’ या सणाच्या आदल्या दिवशी, म्हणजे १३ जानेवारीला भोगी हा सण दरवर्षी साजरा केला जातो. भोगीच्या दिवशी विशिष्ट पदार्थ करण्याची पध्दत आहे. ते म्हणजे मुगाची डाळ व तांदूळ घालून केलेली खिचडी, बाजरीची किंवा ज्वारीची तीळ लावून केलेली भाकरी व लोणी, पावटे-गाजर- हरभरे- वांगी या सर्वांची मिळून भाजी वगैरे. देवाची व सूर्याची पूजा करुन वरील पदार्थांचा नैवेद्य दाखवितात. या दिवशी सवाष्णीला जेवायला बोलवतात. तिला तेल, शिकेकाईने नहावयास घालतात. जेवणानंतर विडा, दक्षिणा दिली जाते. अधिक वाचा…

मकरसंक्रांत

सूर्य एका राशीतून दुस-या राशीत जाणे यालाच ‘संक्रमण’ म्हणतात. मकर राशीमध्ये सूर्य जाणे यालाच ‘मकर संक्रमण ‘ असे म्हणतात. ज्या दिवशी सूर्य धन राशीतून मकर राशीमध्ये जातो त्या संक्रमणाच्या दिवशी दरवर्षी हिंदू लोक ‘संक्रांत’ हा सण साजरा करतात. हा सण पौष महिन्यात येतो. हिंदू लोकांचे सण हे चांद्रवर्षानुसार असल्याने सध्या वापरल्या जाणा-या इंग्रजी कॅलेंडरप्रमाणे हिंदूंचा सण हा दरवर्षी विशिष्ट तारखेलाच येईल असे नसते. याला एकमेव अपवाद म्हणजे संक्रांत. संक्रांत हा सण प्रत्येक वर्षी जानेवारी महिन्याच्या १४ तारखेलाच साजरा केला जातो. अधिक वाचा…

 

१४ जानेवारीशी मकर संक्रातीचा संबंध नाही

२२ डिसेंबर रोजी उत्तरायणास सुरुवात होते. या दिवसापासून दिनमान मोठे होण्यास प्रारंभ होतो. या आनंदाप्रीत्यर्थ साजरा करण्याचा दिवस म्हणजे मकर संक्रांत. सूर्य मकर राशीत प्रवेश करतॊ तो दिवस. मकर संक्रांतीला फ़ार प्राचीन काळापासून महत्त्व प्राप्त झाले. महाभारतात पितामह भीष्म याच दिवसासाठी काही महिने बाणाच्या शय्येवर पडून होते. या दिवशी परलोकवाशी होणारा जीव जीवनमृत्युच्या चक्रातून सुटून मोक्ष प्राप्ती करतॊ असा समज आहे. भारतात वेगवेगळ्या ठिकाणी हा सण साजरा केला जातॊ. अधिक वाचा…

अनावश्यक ते अत्यावश्यक व्हाया कोरोना

कोरोना विषाणूने अवघ्या जगात थैमान मांडले आहे. जागतिक पातळीवर आणि देश पातळीवर त्यासोबत लढण्यासाठी अविरत प्रयत्न चालू झाले आणि त्यातूनच आला हा लॉकडाऊन. एका विशिष्ट लयीत चाललेले आपले आयुष्य एकदम खीळ लागल्यागत थंडावले. सुरुवातीला पहिला आठवडा सक्तीने का होईना, सगळे घरी होते – अगदी ब्रेकफास्टपासून रात्री झोपेपर्यंत. ह्या आनंदात घरोघरच्या सुगरणी सुखावल्या. मुलांच्या, नवरोबांच्या फर्माइशी पूर्ण करण्याचा त्यांनी जणू चंगच बांधला. त्यामुळे डालगोना कॉफी, बनाना आईसक्रीम, पाव, रुमाली खाकरा, दहीवडे ट्रेंडींग झाले. व्हॉटसअ‍प स्टेटस, इन्स्टा स्टोरीज आणि फेसबुक पोस्टवर ह्या पदार्थांचे फोटो मानाने अवतरले. अधिक वाचा…

बर्की धबधबा, कोल्हापूर

धरणीमाता हिरावा शालू लेण्यासाठी पावसाची वाट पहात असते. डोंगरदर्‍यांमध्ये पडणारा धुवाँधार पाऊस, त्यामुळे डोंगरकपारीमधील छोटया-मोठया कपारीमध्ये निर्माण होणारे ओहोळ आणि हे ओहळ कोसळल्यामुळे त्याचे झालेले धबधब्यातील रुपांतर, त्याचा झुळझुळणारा खळाळत जाणारा आवाज आपल मन गुंतवून टाकतो. आणि हे पाणी सर्व डोंगरदर्‍यांना हिरवा शालू कधी लपेटून देतो, ते आपल्याला कळतच नाही. कोल्हापूरनगरी महालक्ष्मीचे अधिष्ठान, शिवरायांची स्नुषा ताराराणी त्यांनी स्थापन केलेली मराठयाची ही नगरी म्हणजे कोकण आणि घाट माथा यांचा सुंदर संगम आहे. पर्यटकांना भुरळ घालतील अशा अनेक स्थळांचं आगर या जिल्ह्यात आपणाला येण्याचा आग्रह करीत आहे. अशाच एका पावसाळी पर्यटन स्थळा विषयी जाणून घेऊ. अधिक वाचा…

फुलपाखरू

फार फार वर्षापूर्वीची गोष्ट.
त्यावेळी फुलपाखरे असत फक्त एकाच रंगाची.
म्हणजे गर्द हिरवी, निळीशार, पिवळीधमक, लालचुटूक, काळी कुळकुळीत, पांढरीशुभ्र, झगमगीत सोनेरी किंवा चकचकीत चंदेरी.
फुलपाखरांच्या पंखांवर रंगीबेरंगी ठिपकेच नसत.
किंवा वेगवेगळया रंगाच्या रेषा पण नसत.

फुलपाखरे उडायची.
फुलांवर बागडायची.
बागेत भिरभिरायची.
सगळीकडे ऊड-ऊड करायची. अधिक वाचा…

ट्रंपुल्या, ट्रंपुल्या

ट्रंपुल्या, ट्रंपुल्या, रडायचे नाही,
खुर्चीसाठी हट्ट आता करायचा नाही ——- ध्रु .,

गेली चार वर्षे किती केलास धिंगाणा,
तरी कुणी केला तुझ्या नांवे ठणाणा?
“व्हाईट हाऊस” सोडून आता आपल्या घरी जाऊ,
तूप-भात-मेतकूट मऊ आवडीने खाऊ ————–१ अधिक वाचा…